Βαριεστημένοι και βολεμένοι;

Γράφει ο Κ. Ζούλας στην εφ. Καθημερινή: «Όσοι έχουμε υποστεί τους παραλογισμούς του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, τους κουβαλάμε σαν παιδικό τραύμα. Στις πανελλαδικές εξετάσεις του 1987 ένας βαθμολογητής Ιστορίας έβαλε στο γραπτό μου 79 με άριστα το 80, ενώ ο δεύτερος 73. Γι’ αυτήν τη διαφορά των μόλις έξι μορίων εισήχθην αντί στη Νομική, στη... Νοσηλευτική (!) ΤΕΙ Αθηνών. Μπήκα δηλαδή σε μια σχολή παντελώς άσχετη των μαθημάτων στα οποία είχα διαγωνισθεί (Αρχαία, Έκθεση, Ιστορία, Λατινικά) και χρειάστηκε να "χάσω" μια ολόκληρη χρονιά για να τα καταφέρω την επομένη.»Και συνεχίζει: «Επικαλούμαι το προσωπικό μου παράδειγμα, καθώς έχω αντιληφθεί ότι όσοι έχουμε υποστεί (και απομυθοποιήσει) και την εμπειρία του ελληνικού πανεπιστημίου, δεν έχουμε πάψει έκτοτε να συζητάμε τι φταίει και τι πρέπει να αλλάξει σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα. Εξοργιζόμαστε όταν ακούμε (σχεδόν όλους) τους υπουργούς Παιδείας να εξαγγέλλουν αβασάνιστα μια ακόμη "μεταρρύθμιση", όπως και από την πάγια αντίδραση των εκάστοτε αντιπάλων τους να δεσμεύονται ότι "θα τα αλλάξουν όλα" μόλις εκείνοι έρθουν στην εξουσία. Με την αδιέξοδη αυτή κομματική τακτική, τα πράγματα ουδόλως έχουν αλλάξει την τελευταία 20ετία, κάτι που επιβεβαιώνω και από συζητήσεις με φίλους που έχουν παιδιά στην εφηβεία. Το διαχρονικό πρόβλημα, άλλωστε, τα κόμματα το αποσιωπούν: Ένας 17άρης σήμερα -όπως και τότε το 1987- μπορεί άνετα να πάρει σχολικό απολυτήριο, με ελάχιστες ή και ανύπαρκτες γνώσεις ακόμη και σε βασικά μαθήματα, όπως η Ιστορία, η Λογοτεχνία, η Γεωγραφία. Μπορεί κάλλιστα να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο χωρίς να ξέρει πού είναι η Κοζάνη ή ο Πύργος, πότε απελευθερώθηκαν τα Δωδεκάνησα, πόσες χώρες έχει η ΕΕ, ποιοι κυβέρνησαν την Ελλάδα τη μεταπολίτευση.» Τι κατά τη γνώμη του φταίει; Μμμ, ο τρόπος διδασκαλίας και οι "βολεμένοι" καθηγητές …Yποστηρίζει λοιπόν: «Δεν είναι τα βιβλία και η ύλη. Είναι ο τρόπος που γίνεται εδώ και χρόνια η διδασκαλία στο σχολείο. Κακά τα ψέματα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, η πλειονότητα των δημόσιων καθηγητών, βαριεστημένοι και βολεμένοι στη μονιμότητά τους, ουδόλως ενδιαφέρονται να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των μαθητών τους. Ελλείψει οποιουδήποτε κινήτρου, ελέγχου, αλλά και αξιολόγησης δεν δίνουν άλλωστε λογαριασμό σε κανέναν. "Όποιος θέλει ας μάθει, όποιος δεν θέλει, στα φροντιστήρια" σκέφτονται και μπαινοβγαίνουν ασκόπως και ακόπως στις τάξεις τους, με τους μαθητές τους να μετρούν ανάποδα τα λεπτά "διδασκαλίας" σαν να προσμένουν το τέλος του μαρτυρίου τους.» Για να καταλήξει: «Αυτή είναι η εικόνα των απαξιωμένων δημόσιων σχολείων, χρόνια τώρα. Για να αλλάξει δεν αρκούν οι υποσχέσεις για νέα βιβλία, νέα προγράμματα, περικοπές της ύλης και άλλα μεγαλεπήβολα που έχουμε ξανακούσει. Για να αποκτήσει νόημα και περιεχόμενο το δημόσιο σχολείο χρειάζεται πρωτίστως να αλλάξουν νοοτροπία οι εκπαιδευτικοί. Έλεγχος, αξιολόγηση και κίνητρα χρειάζονται. Ας το καταλάβουν και οι ιθύνοντες που στέλνουν -όχι τυχαία- τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία.»
Να πω ότι μέσες-άκρες συμφωνώ. Αλλά έχω και σοβαρές ενστάσεις. Ας το πάω από την αρχή:
- «Γι’ αυτήν τη διαφορά των μόλις έξι μορίων (δηλαδή 1,5 μονάδες στις 20) εισήχθην αντί στη Νομική, στη... Νοσηλευτική ΤΕΙ Αθηνών (…) σε μια σχολή παντελώς άσχετη των μαθημάτων στα οποία είχα διαγωνισθεί ». Μα, το σύστημα δεν κατατάσσει κάποιον σε μια σχολή που δεν την έχει δηλώσει. Συνεπώς άλλος έκανε το λάθος. Τώρα τι σχέση έχει η ταυτόχρονη επιλογή Νομικής και Νοσηλευτικής, δεν γνωρίζω…
- Για την εμπειρία από το πανεπιστήμιο, διαβάζω αλλού ότι: «το ΕΜΠ αποφάσισε να χορηγεί στους διπλωματούχους του πιστοποιητικό ότι τα διπλώματά τους είναι πλήρως ισοδύναμα προς τα πτυχία Μaster ομοταγών ευρωπαϊκών πανεπιστημίων… Δηλαδή περί «ισοδυναμίας» των τίτλων: Διπλ. Μηχανικός (ΕΜΠ) και Μaster in Εngineering… Φυσικά, στη δίκαιη και άκρως καθυστερημένη αυτή ισοτίμηση αντιδρούν βίαια αυτοί που σε όλα αντιδρούν. Οι "προοδευτικοί", δηλαδή, αριστεροί φοιτητές, όλων των αποχρώσεων του κόκκινου!» Πες μου τώρα ότι είμαι κακόπιστος, αλλά ποια κυβέρνηση "έφερε το λαό στην …εξουσία και τους φοιτητές, κυριολεκτικά, στη συνδιοίκηση των πανεπιστημίων;" Μα το κόμμα που είναι σήμερα Αντιπολίτευση, που ευαγγελίζεται ότι θα τα αλλάξει όλα όταν θα έλθει στην εξουσία και το οποίο πρωτίστως ευθύνεται για όσα την τελευταία 20ετία ταλανίζουν την ελληνική εκπαίδευση. Για το κυβερνόν κόμμα δε λέω, ήξεις-αφίξεις (δες εδώ)!
- Πάμε τώρα στον τρόπο διδασκαλίας. Τίποτε το ιδιαίτερο στα σχολεία μας που δε συμβαίνει σχεδόν στον κόσμο (της Φιλανδίας συμπεριλαμβανομένης, δες εδώ):ο λόγος του δασκάλου στην τάξη. Με τη διαφορά, για να πιάσει τόπο πρέπει να είναι σύγχρονος και το σχολείο οργανωμένο. Τι σημαίνει αυτό: το περιεχόμενο και ο εν γένει αριθμός των μαθημάτων στα σχολεία μας παραμένουν αμετάβλητα από τη δεκαετία του ΄50 και βάλε. Κανείς μας δεν έχει καταλάβει ότι οι σημερινοί μαθητές ζουν στον 21ο αιώνα κι όχι στον 20ό των δασκάλων τους και των πολιτικών, με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Για παράδειγμα, διαβάστε τι προτείνει για τους μαθητές του δημοτικού στη Μ. Βρετανία η αντίστοιχη (ας πούμε) "επιτροπή Μπαμπινιώτη", που εδώ επικεντρώνεται στη διετή φοίτηση στο Νηπιαγωγείο ή στον τρόπο εισαγωγής στο πανεπιστήμιο και την περικοπή της ύλης! Άσε την ανοργανωσιά που επικρατεί στο ελληνικό σχολείο (μη-οργάνωση και μη-διοίκηση της εκπαίδευσης). Για μια κατάσταση που δε μιλάει κανείς.
- «Ένας 17άρης σήμερα -όπως και τότε το 1987- μπορεί άνετα να πάρει σχολικό απολυτήριο, με ελάχιστες ή και ανύπαρκτες γνώσεις ακόμη και σε βασικά μαθήματα, …μπορεί κάλλιστα να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο χωρίς να ξέρει πού είναι η Κοζάνη ή ο Πύργος (…)». Άραγε παλαιότερα ήξερε; Αν ναι, να είναι καλά η καταραμένη η αποστήθιση: τα βουνά της Ελλάδος είναι …Αλλιώς γράψε τα στο τετράδιο σου 50 φορές! Σήμερα, η μοντέρνα διδακτική απαιτεί διαθεματικότητα! Πάντως, ανιψιός μου, με σπουδές στα οικονομικά στην Αγγλία και φρέσκος διδάκτωρ, με ρώταγε προχθές αν το Κιάτο βρίσκεται στον επαρχιακό δρόμο Κορίνθου (Ισθμού)- Επιδαύρου και νόμιζε ότι η Φιλιππιάδα είναι κάπου στην Μακεδονία! Και σε γραπτό μαθητή μου, των καλών εποχών, στα νησιά των Δωδεκανήσων είχε συμπεριληφθεί και το …Βιετνάμ!
- Για τους βολεμένους εκπαιδευτικούς του δημόσιου σχολείου: «Για να αποκτήσει νόημα και περιεχόμενο το δημόσιο σχολείο χρειάζεται πρωτίστως να αλλάξουν νοοτροπία οι εκπαιδευτικοί.» «Η πλειονότητα των δημόσιων καθηγητών, βαριεστημένοι και βολεμένοι στη μονιμότητά τους, ουδόλως ενδιαφέρονται να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των μαθητών τους. Ελλείψει οποιουδήποτε κινήτρου, ελέγχου, αλλά και αξιολόγησης δεν δίνουν άλλωστε λογαριασμό σε κανέναν.» Συμφωνώ. Με μόνη τη διαφορά, με τόσους πολλούς ακατάλληλους εκπαιδευτικούς πώς κατάφερε ο αρθρογράφος να γράψει και να πετύχει στις εξετάσεις εισαγωγής, μαζί με χιλιάδες άλλους; Με το ΕΜΠ να εισάγει τους καλύτερους από τους μαθητές μας με ομολογουμένως δύσκολες και άδικες εισαγωγικές εξετάσεις; Μη μου πεις τα φροντιστήρια …Ισχύουν και για αυτούς που πάνε απευθείας να σπουδάσουν και σπουδάζουν επιτυχώς στα πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ;
- Και για τη ρημάδα την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών: Στην ετήσια έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για το 2008 αναφέρεται μεταξύ των άλλων ότι: «Κάποιοι γιατροί δημοσίων νοσοκομείων έχουν ιδρύσει off shore εταιρείες όπου βάζουν τα εισοδήματα από τα φακελάκια», για να υπογραμμίσει σχετικά με τις αξιολογήσεις των δημοσίων υπαλλήλων: «Δεν είναι δυνατόν 800 000 δημόσιοι υπάλληλοι να είναι εξαίρετοι» (δες εδώ). Και να πάω πάρα πίσω, τον καιρό του Επιθεωρητή, και να θυμηθώ ότι υπήρχαν τότε περιπτώσεις που έμπαινε ο Επιθεωρητής στην τάξη και ο αιφνιδιασμένος εκπαιδευτικός δεν ήξερε τι …μάθημα είχε: φυσική, χημεία ή γεωγραφία; Και από τότε η δημόσια εκπαίδευσή μας έχει κάνει αλματώδεις προόδους σε υποδομές και προσωπικό, αλλά με το περιεχόμενο σπουδών, επαναλαμβάνω, να παραμένει στον καιρό που ήμουν μαθητής, 40 και βάλε χρόνια πριν, τι κι αν θα μοιράσουμε λάπτοπ στους μαθητές της Α΄ γυμνασίου από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο…(δες εδώ).
-Για τα κίνητρα, μα γιατί να υπάρχουν; Όλοι ίσοι και ικανοί. Ένας «δημοκρατικός» λαός του συμφέροντός μας και της κονόμας της (δεξιάς μας) τσέπης είμαστε. Όταν, κάποτε, πρότεινα σε κάποιο υπουργό Παιδείας να θεσμοθετηθούν τουλάχιστον εύφημες μνείες (επιβράβευση) για δημιουργικούς εκπαιδευτικούς και ποιοτική διδασκαλία, με κοίταξε σαν εξωγήινο –μην πω το τι θα τράβαγε από τους συνδικαλιστές της ΟΛΜΕ, της ΔΟΕ και τις λοιπές δυνάμεις της αλλαγής και της προόδου.
-Τέλος, για «τους ιθύνοντες που στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία» τι να σχολιάσω; Οι λαμογιές στις εξετάσεις του Διεθνούς Μπακαλορεά που απασχολούν την τρέχουσα επικαιρότητα λένε τα άρρητα και τα ανομολόγητα (δες εδώ).
Εντέλει, μην και ζω σε άλλη χώρα;

Παλαιότερες σχετικές (δικές μου) αναρτήσεις:
Περί εκπαιδευτικής αξιολόγησης διακηρύξεις
Περί πολλαπλού βιβλίου ανάγνωσμα κι άλλα ευτράπελα
Η οικονομία των Πανελλαδικών: φροντιστήρια και «ιδιαίτερα»
Περί αδιάβλητου και τα «παρατράγουδα» των Πανελλαδικών #2
Τα θέματα των Πανελληνίων στα εκπαιδευτικά μας βοηθήματα!
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και η «καλή» μαθήτρια της Γ’ Λυκείου
Ο «καλός» καθηγητής της Γ΄ Λυκείου…
Σχολεία χαβαλέ;
Τι δασκάλους έχουμε;
Η δυστυχία να είσαι Έλληνας μαθητής ή το χάλι του εκπαιδευτικού μας συστήματος
Περί εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης ή από το Δημοτικό στο Διαδίκτυο, στη Βρετανία
Τα σχολεία σήμερα σκοτώνουν τη δημιουργικότητα;