Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011

Σε πόσα σύμπαντα ζούμε;

Δεν υπάρχει μόνο ένα Σύμπαν- το "δικό" μας- αλλά πάρα πολλά και μάλιστα το ένα σύμπαν «γεννάει» το άλλο, μέσα σε μια αέναη διαδικασία παραγωγής συμπάντων, η οποία καταργεί την έννοια της αρχής και του τέλους του χρόνου. Αυτά υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Δημήτρης Νανόπουλος, τονίζοντας ότι "δεν αντιλαμβανόμαστε ότι πιθανότατα ζούμε σε δέκα διαστάσεις, ενώ δεν αποκλείεται στο μέλλον να δημιουργούμε σύμπαντα στο εργαστήριο! Και εκτιμά, βάσει μαθηματικών εξισώσεων, ότι είναι δυνατό να υπάρχουν δέκα εις την πεντακοσιοστή σύμπαντα σύμφωνα με τη θεωρία της υπερσυμμετρίας (SUSY) και των υπερχορδών - παρόλο που εκφράζεται η ανησυχία ότι η θεωρία της υπερσυμμετρίας μπορεί να είναι λανθασμένη (δες εδώ και εδώ)- που προβλέπει ότι, εκτός από τις γνωστές τέσσερις γνωστές χωροχρονικές διαστάσεις - το μήκος, το πλάτος, το ύψος και το χρόνο- υπάρχουν ακόμα έξι ή επτά, που βρίσκονται "διπλωμένες" σε τρομερά μικρό χώρο, ανεβάζοντας σε 10 ή 11 τον συνολικό αριθμό των διαστάσεων(δες εδώ κι εδώ). "Ζούμε σε δέκα διαστάσεις, αλλά δεν το αντιλαμβανόμαστε" είπε ο Δ. Νανόπουλος, τονίζοντας όμως ότι μια τέτοια θεωρία έχει νόημα μόνο αν καταστεί δυνατό να αποδειχτεί πειραματικά και σε αυτό μπορεί να βοηθήσει ο επιταχυντής LHC του CERN, για τον οποίο είπε ότι πλέον "δουλεύει ρολόι", αν και οι φυσικοί που αναλύουν τις συγκρούσεις των σωματιδίων, είναι αναγκασμένοι "να ψάχνουν ψύλλους στα άχυρα".Σύμφωνα με τον Έλληνα επιστήμονα, κάθε επιμέρους σύμπαν (μεταξύ αυτών το δικό μας) μέσα στο πολυσύμπαν μπορεί να έχει τους δικούς του ξεχωριστούς φυσικούς νόμους, που ισχύουν μόνο σε αυτό, ενώ στα άλλα σύμπαντα οι νόμοι που τα διέπουν, μπορεί να είναι αφάνταστα διαφορετικοί ή και σχετικά παρόμοιοι, έχουν όμως οπωσδήποτε ως κοινό παρονομαστή τη βαρύτητα. Το ένα σύμπαν "γεννάει" το άλλο, μέσα σε μια αέναη διαδικασία παραγωγής συμπάντων, η οποία, όπως είπε, καταργεί την έννοια της αρχής και του τέλους του χρόνου.Είπε ακόμα ότι τα άλλα σύμπαντα που απαρτίζουν το πολυσύμπαν, οι "φυσαλίδες της πραγματικότητας", όπως τα χαρακτήρισε, είναι δυνατό να βρίσκονται πολύ κοντά μεταξύ τους (κυριολεκτικά δίπλα μας!), αλλά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν. Δεν απέκλεισε όμως ότι ίσως είναι δυνατό να γίνει μετάβαση από το ένα σύμπαν στο άλλο. Με λίγη δόση χιούμορ, ανέφερε ότι "θα έπρεπε να παρακαλάμε να μην ξυπνήσουμε ένα πρωί και γίνει ξαφνική ολική μεταβολή, για παράδειγμα περάσουμε από ένα σύμπαν με τέσσερις ("μεγάλες") σε ένα άλλο με έξι διαστάσεις". Δεν απέκλεισε μάλιστα ότι κάποια σύμπαντα θα μπορούσαν λ.χ. να αποτελούν δημιούργημα ενός "χάκερ" σε κάποιο άλλο σύμπαν! Αν τελικά αποδειχτεί η θεωρία του πολυσύμπαντος, τότε "θα καταλαβαίνουμε τον μηχανισμό παραγωγής συμπάντων", οπότε, όπως είπε, όσο κι αν ακούγεται εξωφρενικό, "είναι πιθανό στο μέλλον να δημιουργηθεί ένα σύμπαν στο εργαστήριο" ("και δεν είμαι τρελός…", φρόντισε να διευκρινίσει!).Ο Έλληνας φυσικός επιτέθηκε στους υπέρμαχους της "ανθρωπικής Αρχής" (που λένε ότι το σύμπαν είναι "κομμένο και ραμμένο" στα μέτρα των ανθρώπων), αντιτείνοντας ότι "δεν του καίγεται καρφάκι του σύμπαντος για εμάς" -τα λέω κι εγώ, ποιο Σύμπαν και ποια Φύση δίνει μονόλεπτο του ευρώ για μας τους ανθρώπους , και δη για τους κατ΄επάγγελμα οικολογούντες και τους θεολογούντες φιλοτομαριστές συν-ανθρώπους... Παράλληλα ο Δ. Νανόπουλος χαρακτήρισε τη θεωρία του πολυσύμπαντος "το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της τελεολογίας"- που είσαι Νεύτωνα να τον ακούσεις! Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, διευκρίνισε ότι δεν έχει χάσει το νόημα της η αναζήτηση μιας "ενοποιημένης θεωρίας του παντός" στην φυσική, όμως δε θα αφορά παρά μια λύση μοναδική για το δικό μας Σύμπαν και τίποτε περισσότερο. Αστείο; Δε νομίζω.Περισσότερα εδώ.
και εδώ. Δες και Τα πειράματα για το Higgs, την υπερσυμμετρία και τις πρόσθετες διαστάσεις στον επιταχυντή LHC και το video (με ελληνικούς υπότιτλους) Imagine the 10th dimension


2 σχόλια:

Γιάννης Φιορεντίνος είπε...

Νίκο,
πολύ ωραίο και κατατοπιστικό το άρθρο
σου για την ομιλία του Δ. Νανόπουλου.Κατάφερες να περιγράψεις, με το γωστό σου γλαφυρό ύφος, τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του καθηγητή στη Στέγη Γραμμάτων και τεχνών (στις 9/3/2011).

N. είπε...

Ευχαριστώ Γιάννη,αν και αντιγραφή και μόνο έκανα, συν κάποια λινκ...

Related Posts with Thumbnails